4ο ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ : ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΙΚΟΣ 12-15

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ  ΘΕΜΑΤΩΝ  ΚΑΙ  ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ    :  ΤΣΙΑΧΡΗΣ    ΚΩΣΤΑΣ   

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ , ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΙΚΟΣ  12-15

Ο  Αρεοπαγιτικός γράφηκε μετά το τέλος του Συμμαχικού πολέμου (357–355 π.Χ.), ο οποίος σήμανε τη διάλυση της Β´ Αθηναϊκής συμμαχίας. Στο απόσπασμα ο  Ισοκράτης   αναφέρεται  στις  αδυναμίες    της σύγχρονης  πολιτικής  της Αθήνας 

Ἁπάσης γὰρ τῆς Ἑλλάδος ὑπὸ τὴν πόλιν ἡμῶν ὑποπεσούσης καὶ μετὰ τὴν Κόνωνος ναυμαχίαν καὶ μετὰ τὴν Τιμοθέου στρατηγίαν, οὐδένα χρόνον τὰς εὐτυχίας κατασχεῖν ἠδυνήθημεν, ἀλλὰ ταχέως διεσκα-ριφησάμεθα καὶ διελύσαμεν αὐτάς. πολιτείαν γὰρ τὴν ὀρθῶς ἂν τοῖς πράγμασι χρησομένην οὔτ’ ἔχομεν οὔτε καλῶς ζητοῦμεν. [13] καίτοι τὰς εὐπραγίας ἅπαντες ἴσμεν καὶ παραγιγνομένας καὶ παραμενούσας οὐ τοῖς τὰ τείχη κάλλιστα καὶ μέγιστα περιβεβλημένοις, οὐδὲ τοῖς μετὰ πλείστων ἀνθρώπων εἰς τὸν αὐτὸν τόπον συνηθροισμένοις, ἀλλὰ τοῖς ἄριστα καὶ σωφρονέστατα τὴν αὑτῶν πόλιν διοικοῦσιν. [14] ἔστι γὰρ ψυχὴ πόλεως οὐδὲν ἕτερον ἢ πολιτεία, τοσαύτην ἔχουσα δύναμιν ὅσην περ ἐν σώματι φρόνησις. αὕτη γάρ ἐστιν ἡ βουλευομένη περὶ ἁπάντων, καὶ τὰ μὲν ἀγαθὰ διαφυλάττουσα, τὰς δὲ συμφορὰς διαφεύγουσα. ταύτῃ καὶ τοὺς νόμους καὶ τοὺς ῥήτορας καὶ τοὺς ἰδιώτας ἀναγκαῖόν ἐστιν ὁμοιοῦσθαι καὶ πράττειν  οὕτως ἑκάστους οἵαν περ ἂν ταύτην ἔχωσιν. [15] ἧς ἡμεῖς διεφθαρμένης οὐδὲν φροντίζομεν, οὐδὲ σκοποῦμεν ὅπως ἐπανορθώσομεν αὐτήν· ἀλλ’ ἐπὶ μὲν τῶν ἐργαστηρίων καθίζοντες κατηγοροῦμεν τῶν καθεστώτων, καὶ λέγομεν ὡς οὐδέποτ’ ἐν δημοκρατίᾳ κάκιον ἐπολιτεύθημεν, ἐν δὲ τοῖς πράγμασιν καὶ ταῖς διανοίαις αἷς ἔχομεν μᾶλλον αὐτὴν ἀγαπῶμεν τῆς ὑπὸ τῶν προγόνων καταλειφθείσης.

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

·       ὑποπίπτω =βρίσκομαι  κάτω από την εξουσία 

·       Διασκαριφάομαι , -ῶμαι =διασκορπίζω 

                                              ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα «ἧς ἡμεῖς διεφθαρμένης …προγόνων καταλειφθείσης» 

Α2. Γιατί  , κατά  τη γνώμη του Ισοκράτη, οι Αθηναίοι δεν μπόρεσαν   να αξιοποιήσουν  τα οφέλη  από την  υποταγή  σχεδόν όλων των ελληνικών πόλεων  στην ηγεμονία  τους   ;       

Β1.Να εντοπίσετε  όλους τους τύπους συνηρημένων ρημάτων της παραγράφου  15  και  να γράψετε  το  β΄ενικό  και  πληθυντικό   πρόσωπο  της  προστακτικής  του   Ενεστώτα   

Β2. Ἁπάσης γὰρ τῆς Ἑλλάδος ὑπὸ τὴν πόλιν ἡμῶν ὑποπεσούσης καὶ μετὰ τὴν Κόνωνος ναυμαχίαν καὶ μετὰ τὴν Τιμοθέου στρατηγίαν, οὐδένα
χρόνον τὰς εὐτυχίας κατασχεῖν ἠδυνήθημεν :  Να  τοποθετήσετε  τα  ουσιαστικά  , κύρια και προσηγορικά, κατά  κλίση   στην αντίστοιχη  στήλη  του πίνακα που ακολουθεί  και έπειτα  να  μεταφέρετε μόνο τα  τριτόκλιτα στην  ονομαστική ενικού

Α  ΚΛΙΣΗ	Β  ΚΛΙΣΗ	Γ  ΚΛΙΣΗ

 

Β3. Να συμπληρώσετε τον πίνακα  με τα παραθετικά των επιρρημάτων

ΘΕΤΙΚΟΣ	ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ	ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ὀρθῶς
καλῶς
		ἄριστα
		σωφρονέστατα
ταχέως

 

Γ1.καίτοι τὰς εὐπραγίας ἅπαντες ἴσμεν καὶ παραγιγνομένας καὶ παραμενούσας : Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες  κατηγορηματικές  μετοχές  με  ειδικές  προτάσεις 

Γ2. ὅσην περ ἐν σώματι φρόνησις  :Ποιο  ρήμα εννοείται  στη δευτερεύουσα  πρόταση  και  ποιο  είναι  το  είδος  της ; 

Γ3.ἔστι γὰρ ψυχὴ πόλεως οὐδὲν ἕτερον ἢ πολιτεία  : Να  εντοπιστούν  η συγκριτική  λέξη  , ο πρώτος και ο δεύτερος  όρος σύγκρισης.Έπειτα , να αντικαταστήσετε τον δεύτερο  όρο με ισοδύναμη έκφραση

Γ4. οὐδὲ σκοποῦμεν ὅπως ἐπανορθώσομεν αὐτήν :Να  μετατρέψετε την πλάγια ερώτηση  σε ευθεία 

 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ  

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα «ἧς ἡμεῖς διεφθαρμένης …προγόνων καταλειφθείσης» 

Για αυτό  [το  πολίτευμα ]  , αν  και  είναι  διεφθαρμένο ,  δε  μεριμνούμε  , ούτε εξετάζουμε  πώς  θα  το αποκαταστήσουμε  , αλλά   καθόμαστε στα εργαστήρια και  κατηγορούμε την πολιτική  κατάσταση   και υποστηρίζουμε ότι ποτέ κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας δε  διοικηθήκαμε  χειρότερα , ενώ στην πραγματικότητα και στις σκέψεις μας   είμαστε ευχαριστημένοι   περισσότερο μ' αυτή παρά μ' εκείνη που μας άφησαν οι πρόγονοι

Α2. Γιατί  , κατά  τη γνώμη του Ισοκράτη, οι Αθηναίοι δεν μπόρεσαν   να αξιοποιήσουν  τα οφέλη  από την  υποταγή  σχεδόν όλων των ελληνικών πόλεων  στην ηγεμονία  τους   ;      

·       Δεν έχουν ούτε  επιζητούν  διοίκηση , η οποία  θα αντιμετωπίσει  σωστά  τις παρούσες  καταστάσεις 

·       Ο Ισοκράτης , μάλιστα  επισημαίνει , ότι  η ευτυχία  ακολουθεί  και μένει  σταθερή   όχι    σε  εκείνους  που  κατοικούν σε πόλεις  με ισχυρά τείχη  ή με  μεγάλο πληθυσμό  , αλλά  σε εκείνους  που διοικούν την πόλη τους  με τον καλύτερο τρόπο

·       Ο τρόπος  διοίκησης , το πολίτευμα ,  αποτελεί  την ψυχή  της πόλης  και  παρομοιάζεται  με  τη φρόνηση  στο  ανθρώπινο σώμα

·       Με τον σωστό τρόπο διοίκησης  , λαμβάνονται οι καλύτερες  αποφάσεις , διαφυλάττονται  τα αγαθά  και   αποφεύγονται  οι συμφορές . Επιπλέον , τόσο οι πολίτες όσο και οι άρχοντες  πρέπει να λειτουργούν  σύμφωνα  με  αυτό 

·       Οι  Αθηναίοι ,ωστόσο , παρόλο που το πολίτευμά τους είναι διεφθαρμένο  , δεν προσπαθούν να  το  αποκαταστήσουν  , αλλά κάθονται  στα εργαστήρια  και  διατυπώνουν κατηγορίες  για την κακή κατάσταση της πόλης τους  και  παραπονούνται  ότι ποτέ  δεν  κυβερνήθηκαν  χειρότερα . Στην πραγματικότητα, όμως , με τα έργα και τις πράξεις  του αποδεικνύουν ότι  είναι ικανοποιημένοι  από αυτό το  πολίτευμα παρά  από εκείνο  που κληροδότησαν από τους προγόνους τους  

 

Β1.Να εντοπίσετε  όλους τους τύπους συνηρημένων ρημάτων της παραγράφου  15  και  να γράψετε  το  β΄ενικό  και  πληθυντικό   πρόσωπο  της  προστακτικής  του   Ενεστώτα   

σκοποῦμεν    =>  σκόπει   ,  σκοπεῖτε 

ἐπανορθώσομεν => ἐπανόρθου  ,  ἐπανορθοῦτε

κατηγοροῦμεν => κατηγόρει  , κατηγορεῖτε

ἀγαπῶμεν =>  ἀγάπα , ἀγαπᾶτε 

 

 

Β2. Ἁπάσης γὰρ τῆς Ἑλλάδος ὑπὸ τὴν πόλιν ἡμῶν ὑποπεσούσης καὶ μετὰ τὴν Κόνωνος ναυμαχίαν καὶ μετὰ τὴν Τιμοθέου στρατηγίαν, οὐδένα χρόνον τὰς εὐτυχίας κατασχεῖν ἠδυνήθημεν :  Να  τοποθετήσετε  τα  ουσιαστικά  , κύρια και προσηγορικά, κατά  κλίση   στην αντίστοιχη  στήλη  του πίνακα που ακολουθεί  και έπειτα  να  μεταφέρετε μόνο τα  τριτόκλιτα στην  ονομαστική ενικού

Α  ΚΛΙΣΗ	Β  ΚΛΙΣΗ	Γ  ΚΛΙΣΗ
ναυμαχίαν στρατηγίαν εὐτυχίας	Τιμοθέου χρόνον	Ἑλλάδος =>  Ἑλλάς Κόνωνος=> Κόνων πόλιν => πόλις

 

Β3. Να συμπληρώσετε τον πίνακα  με τα παραθετικά των επιρρημάτων

ΘΕΤΙΚΟΣ	ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ	ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ὀρθῶς	ὀρθότερον	ὀρθότατα
καλῶς	κάλλιον	κάλλιστα
Εὖ	ἂμεινον	ἄριστα
σωφρόνως	σωφρονέστερον	σωφρονέστατα
ταχέως	Θᾶττον	Τάχιστα

 

Γ1.καίτοι τὰς εὐπραγίας ἅπαντες ἴσμεν καὶ παραγιγνομένας καὶ παραμενούσας : Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες  κατηγορηματικές  μετοχές  με  ειδικές  προτάσεις 

Καίτοι  ἁπαντες ἲσμεν  ὃτι  αἱ  εὐπραγίαι  καί  παραγίγνονται  καί παραμενοῦσι

Γ2. ὅσην περ ἐν σώματι φρόνησις  :Ποιο  ρήμα εννοείται  στη δευτερεύουσα  πρόταση  και  ποιο  είναι  το  είδος  της ; 

Εννοείται  το ρήμα «ἒχει»  . Η πρόταση  είναι  αναφορική  παραβολική , επιρρηματική ,   του ποσού  

Γ3.ἔστι γὰρ ψυχὴ πόλεως οὐδὲν ἕτερον ἢ πολιτεία  : Να  εντοπιστούν  η συγκριτική  λέξη  , ο πρώτος και ο δεύτερος  όρος σύγκρισης.Έπειτα , να αντικαταστήσετε τον δεύτερο  όρο με ισοδύναμη έκφραση

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΛΕΞΗ	ἕτερον
Α ΟΡΟΣ  ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ	ψυχὴ
Β ΟΡΟΣ  ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ	ἢ πολιτεία Ισοδύναμη έκφραση : πολιτείας (γενική συγκριτική)

Γ4. οὐδὲ σκοποῦμεν ὅπως ἐπανορθώσομεν αὐτήν :Να  μετατρέψετε την πλάγια ερώτηση  σε ευθεία 

Πῶς    ἐπανορθώσομεν  αὐτήν ;