8ο ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ : ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ 2.1-3

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ  ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ  : ΤΣΙΑΧΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ  

                 ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ  , ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ   2, 1-3

Αφορμή για τη συγγραφή της επιστολής αποτέλεσε η είδηση του τραυματισμού του Φιλίππου σε εκστρατεία εναντίον των Ιλλυριών. Ο  Ισοκράτης     τον συμβουλεύει   να επιδεικνύει σύνεση στις μάχες

 

 [1] Οἶδα μὲν ὅτι πάντες εἰώθασι πλείω χάριν ἔχειν τοῖς ἐπαινοῦσιν ἢ τοῖς συμβουλεύουσιν, ἄλλως τε κἂν μὴ κελευσθεὶς ἐπιχειρῇ τις τοῦτο ποιεῖν. ἐγὼ δ’ εἰ μὲν μὴ καὶ πρότερον ἐτύγχανόν σοι παρῃνεκὼς μετὰ πολλῆς εὐνοίας, ἐξ ὧν ἐδόκεις μοι τὰ πρέποντα μάλιστ’ ἂν σαυτῷ πράττειν, ἴσως οὐδ’ ἂν νῦν ἐπεχείρουν ἀποφαίνεσθαι περὶ τῶν σοὶ συμβεβηκότων· [2] ἐπειδὴ δὲ προειλόμην φροντίζειν τῶν σῶν πραγμάτων καὶ τῆς πόλεως ἕνεκα τῆς ἐμαυτοῦ καὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων, αἰσχυνθείην ἄν, εἰ περὶ μὲν τῶν ἧττον ἀναγκαίων φαινοίμην σοι συμβεβουλευκώς, ὑπὲρ δὲ τῶν μᾶλλον κατεπειγόντων μηδένα λόγον ποιοίμην, καὶ ταῦτ’ εἰδὼς ἐκεῖνα μὲν ὑπὲρ δόξης ὄντα, ταῦτα δ’ ὑπὲρ τῆς σωτηρίας, ἧς ὀλιγωρεῖν ἅπασιν ἔδοξας τοῖς  ἀκούσασι τὰς περὶ σοῦ ῥηθείσας βλασφημίας. [3] οὐδεὶς γὰρ ἔστιν, ὅστις οὐ κατέγνω προπετέστερόν σε κινδυνεύειν ἢ βασιλικώτερον, καὶ μᾶλλόν σοι μέλειν τῶν περὶ τὴν   ἀνδρίαν ἐπαίνων ἢ τῶν ὅλων πραγμάτων.

 

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

·        ἀποφαίνομαι  =εκφέρω γνώμη 

·        καταγιγνώσκω =κατηγορώ 

·        προπετῶς= απερίσκεπτα 

 

                                              ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα «Οἶδα μὲν ὅτι πάντες … περὶ  τῶν σοὶ συμβεβηκότων» 

Α2.Για  ποιο  πράγμα  θα ντρεπόταν  ο  Ισοκράτης  και   ποια  κατηγορία  διατυπώνουν  όλοι οι άνθρωποι  εναντίον του Φιλίππου    ;  

Β1.ἐπειδὴ δὲ προειλόμην φροντίζειν τῶν σῶν πραγμάτων καὶ τῆς πόλεως ἕνεκα τῆς ἐμαυτοῦ καὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων, αἰσχυνθείην ἄν, εἰ περὶ μὲν  τῶν ἧττον ἀναγκαίων φαινοίμην σοι συμβεβουλευκώς : Να μεταφέρετε  όλους τους ρηματικούς  τύπους  του αποσπάσματος  στον  μέλλοντα της ίδιας  φωνής 

Β2. ἐπαίνων ,  πραγμάτων ,  χάριν ,  εὐνοίας ,  δόξης  :  Να  τοποθετήσετε  τα ουσιαστικά ανά  κλίση και να γράψετε  στο καθένα  τις  πτώσεις  που ζητούνται  κατά κλίση στην παρένθεση

Α  ΚΛΙΣΗ ( δοτική ενικού)	Β ΚΛΙΣΗ   ( δοτική  πληθυντικού)	Γ ΚΛΙΣΗ   (Κλητική ενικού)

 

Β3. Να εντοπίσετε στην παράγραφο  2   έναν τύπο  προσωπικής , κτητικής , δεικτικής , αυτοπαθητικής  και αναφορικής  αντωνυμίας  , να τους μεταφέρετε στην αντίστοιχη στήλη του παρακάτω πίνακα  και  να γράψετε έπειτα  τον ίδιο τύπο στον άλλο αριθμό

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ	ΚΤΗΤΙΚΗ	ΔΕΙΚΤΙΚΗ	ΑΥΤΟΠΑΘΗΤΙΚΗ	ΑΝΑΦΟΡΙΚΗ

 

Γ1.Οἶδα μὲν ὅτι πάντες εἰώθασι πλείω χάριν ἔχειν τοῖς ἐπαινοῦσιν ἢ τοῖς συμβουλεύουσιν :   Α] Να  αντικαταστήσετε  τη  δευτερεύουσα  ειδική πρόταση με  κατηγορηματική μετοχή   Β] Να  αποδώσετε τον β’όρο  σύγκρισης  με  εναλλακτικό τρόπο

Γ2. εἰ μὲν μὴ καὶ πρότερον ἐτύγχανόν σοι παρῃνεκὼς μετὰ πολλῆς εὐνοίας :Ποια είναι η απόδοση του  υποθετικού  λόγου  ;  Να αναγνωρίσετε το είδος  του και να τον μεταφέρετε στην αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον

Γ3. ἐξ ὧν ἐδόκεις μοι τὰ πρέποντα μάλιστ’ ἂν σαυτῷ  πράττειν: Να  αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης  και να δικαιολογήσετε  την εισαγωγή , τον συντακτικό ρόλο και τον τρόπο εκφοράς  της 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα «Οἶδα μὲν ὅτι πάντες … περὶ  τῶν σοὶ συμβεβηκότων» 

Γνωρίζω ότι όλοι συνηθίζουν να  ευγνωμονούν περισσότερο  αυτούς  που τους  επαινούν  παρά  αυτούς που τους συμβουλεύουν,  ιδίως μάλιστα  αν κάποιος επιχειρεί  να κάνει αυτό  , χωρίς να του έχει ζητηθεί. Εγώ  όμως  αν δεν τύχαινε  και  παλιότερα  να  σε έχω συμβουλεύσει  με  πολύ  ευνοϊκή διάθεση  σχετικά  με  το τι  κατά τη γνώμη μου θα  ήταν  περισσότερο ταιριαστό  να κάνεις , ίσως  δε θα επιχειρούσα  τώρα να  εκφέρω άποψη  για όσα  σου έχουν συμβεί .

Α2.Για  ποιο  πράγμα  θα ντρεπόταν  ο  Ισοκράτης  και   ποια  κατηγορία  διατυπώνουν  όλοι οι άνθρωποι  εναντίον του Φιλίππου    ;  

• Ο  Ισοκράτης υποστηρίζει ότι επειδή έχει αποφασίσει  να ασχοληθεί με τις υποθέσεις του Φιλίππου , για χάρη της πόλης  του  και   ολόκληρης της Ελλάδας  ,  θα ντρεπόταν αν του είχε  δώσει παλιότερα συμβουλές  για  ασήμαντα ζητήματα  , ενώ θα σιωπούσε  για τα  σημαντικότερα  και  τα  περισσότερο  επείγοντα .  Οι  παλιότερες  συμβουλές του  μάλιστα  αφορούσαν περισσότερο τη φήμη  του Φιλίππου , ενώ οι τωρινές  τη  σωτηρία  του  , για την οποία   όσοι  ακούν  τις  δυσάρεστες  ειδήσεις  για  εκείνον,   θεωρούν ότι αδιαφορεί 
• Επιπλέον , όλοι θα τον κατηγορούσαν ότι συμπεριφέρεται  στους  κινδύνους της μάχης  πιο απερίσκεπτα  από  όσο πρέπει σε έναν βασιλιά  κι ότι   ενδιαφέρεται  περισσότερο  να τον επαινούν για την ανδρεία  του    παρά  για  όλες    τις υποθέσεις της ζωής  του

Β1.ἐπειδὴ δὲ προειλόμην φροντίζειν τῶν σῶν πραγμάτων καὶ τῆς πόλεως ἕνεκα τῆς ἐμαυτοῦ καὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων, αἰσχυνθείην ἄν, εἰ περὶ μὲν  τῶν ἧττον ἀναγκαίων φαινοίμην σοι συμβεβουλευκώς : Να μεταφέρετε  όλους τους ρηματικούς  τύπους  του αποσπάσματος  στον  μέλλοντα της ίδιας  φωνής

·       προαιρήσομαι

·       φροντιεῖν

·       αἰσχυνθησοίμην

·       φανοίμην

·       συμβουλεύσων

Β2. ἐπαίνων ,  πραγμάτων ,  χάριν ,  εὐνοίας ,  δόξης  :  Να  τοποθετήσετε  τα ουσιαστικά ανά  κλίση και να γράψετε  στο καθένα  τις  πτώσεις  που ζητούνται  κατά κλίση στην παρένθεση

Α  ΚΛΙΣΗ ( δοτική ενικού)	Β ΚΛΙΣΗ   ( δοτική  πληθυντικού)	Γ ΚΛΙΣΗ   (Κλητική ενικού)
εὐνοίας=> εὐνοίᾳ δόξης=> δόξῃ	ἐπαίνων=> ἐπαίνοις	χάριν => χάρι πραγμάτων => πρᾶγμα

 

Β3. Να εντοπίσετε στην παράγραφο  2   έναν τύπο  προσωπικής , κτητικής , δεικτικής , αυτοπαθητικής  και αναφορικής  αντωνυμίας  , να τους μεταφέρετε στην αντίστοιχη στήλη του παρακάτω πίνακα  και  να γράψετε έπειτα  τον ίδιο τύπο στον άλλο αριθμό

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ	ΚΤΗΤΙΚΗ	ΔΕΙΚΤΙΚΗ	ΑΥΤΟΠΑΘΗΤΙΚΗ	ΑΝΑΦΟΡΙΚΗ
σοῦ => ὑμῶν	σῶν => σοῦ	ἐκεῖνα => ἐκεῖνο	ἐμαυτοῦ => ἡμῶν αὐτῶν	ἧς =>  ὧν

 

Γ1.Οἶδα μὲν ὅτι πάντες εἰώθασι πλείω χάριν ἔχειν τοῖς ἐπαινοῦσιν ἢ τοῖς συμβουλεύουσιν :   Α] Να  αντικαταστήσετε  τη  δευτερεύουσα  ειδική πρόταση με  κατηγορηματική μετοχή   Β] Να  αποδώσετε τον β’όρο  σύγκρισης  με  εναλλακτικό τρόπο

Α]Οἶδα μὲν πάντας  εἰωθότας πλείω χάριν ἔχειν τοῖς ἐπαινοῦσιν ἢ τοῖς συμβουλεύουσιν

Β] τῶν  συμβουλευόντων

Γ2. εἰ μὲν μὴ καὶ πρότερον ἐτύγχανόν σοι παρῃνεκὼς μετὰ πολλῆς εὐνοίας :Ποια είναι η απόδοση του  υποθετικού  λόγου  ;  Να αναγνωρίσετε το είδος  του και να τον μεταφέρετε στην αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον

• ΑΠΟΔΟΣΗ : ἴσως οὐδ’ ἂν νῦν ἐπεχείρουν ἀποφαίνεσθαι περὶ τῶν σοὶ συμβεβηκότων
• ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ :  μη πραγματικό 
• ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ :   ἂν  μὲν μὴ καὶ πρότερον τυγχάνω   σοι παρῃνεκὼς μετὰ πολλῆς εὐνοίας,  ἴσως οὐδέ  νῦν ἐπιχειρῶ  ἀποφαίνεσθαι περὶ τῶν σοὶ συμβεβηκότων 

Γ3. ἐξ ὧν ἐδόκεις μοι τὰ πρέποντα μάλιστ’ ἂν σαυτῷ  πράττειν: Να  αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης  και να δικαιολογήσετε  την εισαγωγή , τον συντακτικό ρόλο και τον τρόπο εκφοράς  της 

Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική , ονοματική πρόταση , μερικής άγνοιας . Εισάγεται  με την αναφορική αντωνυμία  ὧν,  λειτουργεί  συντακτικά ως  αντικείμενο στη μετοχή  παρῃνεκὼς,   εκφέρεται  με  οριστική  (ἐδόκεις)   διότι  δηλώνει κάτι πραγματικό  (  Το δυνητικό ἂν  συνοδεύει  το απαρέμφατο )