21o ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ : ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ 7.22 -7.25

 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ  ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ  :ΤΣΙΑΧΡΗΣ  ΚΩΣΤΑΣ 

      ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ  , ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ         7.22      -  7. 25  

Ο  Ισχόμαχος   μιλώντας  στη  σύζυγό του  , τις  παρουσιάζει   τις απόψεις  του για  τις   εργασίες  που αρμόζουν στον άντρα και στη γυναίκα   

 [7.22] Ἐπεὶ δ᾽ ἀμφότερα ταῦτα καὶ ἔργων καὶ ἐπιμελείας δεῖται τά τε ἔνδον καὶ τὰ ἔξω, καὶ τὴν φύσιν, φάναι, εὐθὺς παρεσκεύασεν ὁ θεός, ὡς ἐμοὶ δοκεῖ, τὴν μὲν τῆς γυναικὸς ἐπὶ τὰ ἔνδον ἔργα καὶ ἐπιμελήματα, ‹τὴν δὲ τοῦ ἀνδρὸς ἐπὶ τὰ ἔξω›. [7.23] ῥίγη μὲν γὰρ καὶ θάλπη καὶ ὁδοιπορίας καὶ στρατείας τοῦ ἀνδρὸς τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴν μᾶλλον δύνασθαι καρτερεῖν κατεσκεύασεν· ὥστε τὰ ἔξω ἐπέταξεν αὐτῷ ἔργα· τῇ δὲ γυναικὶ ἧττον τὸ σῶμα δυνατὸν πρὸς ταῦτα φύσας τὰ ἔνδον ἔργα αὐτῇ, φάναι ἔφη, προστάξαι μοι δοκεῖ ὁ θεός. [7.24] εἰδὼς δὲ ὅτι τῇ γυναικὶ καὶ ἐνέφυσε καὶ προσέταξε τὴν τῶν νεογνῶν τέκνων τροφήν, καὶ τοῦ στέργειν τὰ νεογνὰ βρέφη πλέον αὐτῇ ἐδάσατο ἢ τῷ ἀνδρί. [7.25] ἐπεὶ δὲ καὶ τὸ φυλάττειν τὰ εἰσενεχθέντα τῇ γυναικὶ προσέταξε, γιγνώσκων ὁ θεὸς ὅτι πρὸς τὸ φυλάττειν οὐ κάκιόν ἐστι φοβερὰν εἶναι τὴν ψυχὴν πλέον μέρος καὶ τοῦ φόβου ἐδάσατο τῇ γυναικὶ ἢ τῷ ἀνδρί. εἰδὼς δὲ ὅτι καὶ ἀρήγειν αὖ δεήσει, ἐάν τις ἀδικῇ, τὸν τὰ ἔξω ἔργα ἔχοντα, τούτῳ αὖ πλέον μέρος τοῦ θράσους ἐδάσατο.

 

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

·        Θάλπος  =  ζέστη   (θαλπωρή , περιθάλπω ) 

·        δατέομαι = μοιράζω    ( δασμός)  

·        ἀρήγω =   βοηθώ  ,  υπερασπίζομαι   τον εαυτό  μου    ( αρωγή , αρωγός)  

 

                                              ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα  «ἐπεὶ δὲ καὶ τὸ φυλάττειν …τοῦ θράσους ἐδάσατο.» 

Α2.Ποιες   εργασίες  ανέθεσε   και  ποια  γνωρίσματα  έδωσε  ο  θεός  στον άντρα και στη γυναίκα  , και με ποιο σκεπτικό  ;

Β1. Να γράψετε  τους ζητούμενους τύπους     :   

·       παρεσκεύασεν  :   β΄πληθυντικό  οριστικής  παρακειμένου στην ίδια  φωνή 

·        δεῖται  :  β ενικό πρόσωπο  της οριστικής  ενεστώτα

·       φυλάττειν : απαρέμφατο   παθητικού αορίστου 

·       εἰσενεχθέντα : ο ίδιος  τύπος  στον παθητικό μέλλοντα

·       εἰδὼς  :   β’ πληθυντικό   οριστικής  παρατατικού  ( και τους δύο  τύπους) 

Β2. Να συμπληρώσετε τους  τύπους  των παραθετικών   των  επιρρημάτων  που λείπουν   στον ακόλουθο πίνακα

ΘΕΤΙΚΟΣ	ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ	ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ἔξω
	ἧττον
	μᾶλλον
	πλέον

    

Β3. ῥίγη μὲν γὰρ καὶ θάλπη καὶ ὁδοιπορίας καὶ στρατείας τοῦ ἀνδρὸς τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴν μᾶλλον δύνασθαι καρτερεῖν κατεσκεύασεν:  Να  εντοπίσετε  τα  τριτόκλιτα  ουσιαστικά  του αποσπάσματος  και  να  γράψετε τις πλάγιες  πτώσεις στον αριθμό  που βρίσκεται το καθένα 

Γ1. ὥστε τὰ ἔξω ἐπέταξεν αὐτῷ ἔργα : Να  μετατρέψετε τη σύνταξη σε παθητική 

Γ2. ἐάν τις ἀδικῇ:   Να  εντοπίσετε την απόδοση   και το είδος  του εξαρτημένου υποθετικού λόγου   

Γ3. τῇ δὲ γυναικὶ ἧττον τὸ σῶμα δυνατὸν πρὸς ταῦτα φύσας τὰ ἔνδον ἔργα αὐτῇ, φάναι ἔφη, προστάξαι μοι δοκεῖ ὁ θεός :  Να  αναγνωριστούν συντακτικά  οι  τύποι  που βρίσκονται  σε δοτική

Γ4. καὶ τοῦ στέργειν τὰ νεογνὰ βρέφη πλέον αὐτῇ ἐδάσατο ἢ τῷ ἀνδρί :  Να  εντοπίσετε τον δεύτερο όρο  σύγκρισης και να τον αποδώσετε με  εναλλακτικό τρόπο

 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα  «ἐπεὶ δὲ καὶ τὸ φυλάττειν …τοῦ θράσους ἐδάσατο.» 

Κι επειδή ανέθεσε στη γυναίκα τη φύλαξη των αγαθών  του σπιτιού , γνωρίζοντας   ο θεός ότι για τη φύλαξή τους δεν είναι το χειρότερο να είναι η ψυχή φοβισμένη, μοίρασε το μεγαλύτερο μέρος του φόβου στη γυναίκα παρά στον άνδρα. Κι επειδή ήξερε   ότι θα χρειαστεί πάλι να υπερασπίζεται τον εαυτό του αυτός που ασχολείται  με τις εξωτερικές εργασίες  , αν κάποιος τον αδικεί, σ᾽ αυτόν πάλι μοίρασε το μεγαλύτερο μέρος του παράτολμου θάρρους.

 

Α2.Ποιες   εργασίες  ανέθεσε   και  ποια  γνωρίσματα  έδωσε  ο  θεός  στον άντρα και στη γυναίκα  , και με ποιο σκεπτικό  ;

·       Κατά  τον Ισχόμαχο , ο θεός  ανέθεσε  στον άντρα    τις εξωτερικές  εργασίες , επειδή  έπλασε  το σώμα  και την ψυχή  του  ικανά  να υπομένουν το κρύο , τη ζέστη , τις   πεζοπορίες  και  τις  εκστρατείες . Επιπλέον , επειδή ο άντρας  θα χρειαζόταν να υπερασπιστεί  τον εαυτό του   στις  εξωτερικές εργασίες , αν κάποιος  τον αδικούσε  ,  του έδωσε   παράτολμο  θάρρος

·       Αντίθετα  ,  στη γυναίκα ανέθεσε τις εσωτερικές  εργασίες  και τη φροντίδα  του σπιτιού , επειδή  έπλασε το σώμα  της λιγότερο ανθεκτικό  στις  κακουχίες  και  στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες . Της ανέθεσε  ακόμη της  ανατροφή  των βρεφών    και την έκανε να  τα  αγαπά περισσότερο  από  τον άντρα  .  Της ανέθεσε , τέλος  , τη διαφύλαξη των αγαθών  του σπιτιού  κι επειδή γνώριζε  ότι  ως προς  το καθήκον αυτό   δεν είναι αναγκαίο να  είναι κάποιος θαρραλέος  , της  μοίρασε  περισσότερο  φόβο  σε σχέση  με   τον άντρα

Β1. Να γράψετε  τους ζητούμενους τύπους     :   

·       παρεσκευάκατε

·        δέῃ/δέει

·       φυλαχθῆναι

·       εἰσενεχθησόμενα

·       ᾔδετε ἤ ᾖστε

Β2. Να συμπληρώσετε τους  τύπους  των παραθετικών   των  επιρρημάτων  που λείπουν   στον ακόλουθο πίνακα

ΘΕΤΙΚΟΣ	ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ	ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ἔξω	ἐξωτέρω	ἐξωτάτω
ὀλίγον	ἧττον	ἣκιστα
μάλα	μᾶλλον	μάλιστα
πολύ	πλέον	πλεῖστον ή  πλεῖστα

    

Β3. ῥίγη μὲν γὰρ καὶ θάλπη καὶ ὁδοιπορίας καὶ στρατείας τοῦ ἀνδρὸς τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴν μᾶλλον δύνασθαι καρτερεῖν κατεσκεύασεν:  Να  εντοπίσετε  τα  τριτόκλιτα  ουσιαστικά  του αποσπάσματος  και  να  γράψετε τις πλάγιες  πτώσεις στον αριθμό  που βρίσκεται το καθένα 

·       ῥιγῶν   ῥίγεσι    ῥίγη

·       θαλπῶν  θάλπεσι  θάλπη

·       ἀνδρός  ἀνδρί  ἂνδρα

·       σώματος  σώματι  σῶμα 

Γ1. ὥστε τὰ ἔξω ἐπέταξεν αὐτῷ ἔργα : Να  μετατρέψετε τη σύνταξη σε παθητική 

ὣστε   τά ἒξω ἒργα  ἐπετάχθησαν  αὐτῷ  (ὑπό  τοῦ  θεοῦ )

Γ2. ἐάν τις ἀδικῇ:   Να  εντοπίσετε την απόδοση   και το είδος  του εξαρτημένου υποθετικού λόγου   

·       Η απόδοση  βρίσκεται  στην ειδική πρόταση  : ὅτι καὶ ἀρήγειν αὖ δεήσει

·       Δηλώνει το προσδοκώμενο

Γ3. τῇ δὲ γυναικὶ ἧττον τὸ σῶμα δυνατὸν πρὸς ταῦτα φύσας τὰ ἔνδον ἔργα αὐτῇ, φάναι ἔφη, προστάξαι μοι δοκεῖ ὁ θεός :  Να  αναγνωριστούν συντακτικά  οι  τύποι  που βρίσκονται  σε δοτική

·       τῇ δὲ γυναικὶ :  δοτική  προσωπική  αντιχαριστική  στο   φύσας

·       αὐτῇ :  έμμεσο αντικείμενο στο  προστάξαι

·       μοι  :  δοτική  προσωπική  του  κρίνοντος προσώπου στο  δοκεῖ 

Γ4. καὶ τοῦ στέργειν τὰ νεογνὰ βρέφη πλέον αὐτῇ ἐδάσατο ἢ τῷ ἀνδρί :  Να  εντοπίσετε τον δεύτερο όρο  σύγκρισης και να τον αποδώσετε με  εναλλακτικό τρόπο

·       ἢ τῷ ἀνδρί

·       τοῦ  ἀνδρός