ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΤΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ :ΕΝΟΤΗΤΕΣ 1-6

 

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ :ΤΣΙΑΧΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ

Tum Cēpheus Andromedam ad scopulum adligat; belua ad Andromedam se movet*. Repente Perseus calceis pennātis advolat; puellam videt* et stupet* formā puellae.

In bello* pericula*audaciā propulsābant* et beneficiis* amicitias parābant*. Delecti consultābant*patriae; eis corpus ex annis infirmum sed ingenium propter sapientiam validum erat.

Silius animum tenerum* habēbat. Gloriae Vergili studēbat* ingeniumque eius fovēbat*. Eum ut puer* magistrum* honorābat. Monumentum eius, quod Neapoli iacēbat*, pro templo habēbat*.

Ut   corpora* nostra sine mente*, sic civitas* sine lege* non stat.Legum* ministri sunt magistrātus*, legum interpretes* iudices*, legum denique omnes* servi sumus: sic enim liberi esse possumus.

 

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α . Να μεταφραστούν  τα αποσπάσματα 2-4 [ « In bello pericula…..esse possumus»  [20  μονάδες]

Β1. Να  επιλέξετε τη σωστή από τις τρεις επιλογές  [στήλη Β]   για κάθε πρόταση που δίνεται στη στήλη Α  [10 μονάδες] 

ΣΤΗΛΗ Α	ΣΤΗΛΗ Β
1.     Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν τον  8ο/7ο αι. π.Χ. μια παραλλαγή ελληνικού δυτικού αλφαβήτου από την ……	α. αποικία του Τάραντα β. αποικία της  Κύμης γ. αποικία της Κορίνθου
2.     Η  «γενέθλιος» χρονολογία της ρωμαϊκής λογοτεχνίας θεωρείται το ……	α. 250 π.Χ. β.230 π.Χ. γ. 240 π.Χ .
3.     Η αυγούστεια περίοδος της ρωμαϊκής λογοτεχνίας εκτείνεται από ………………….	α. το  31 π.Χ. ως το 14 μ.Χ. β. το   31 π. Χ. ως το  14 π.Χ. γ. το 14 π.Χ.  ως το  31 μ.Χ.
4.     Η σχέση του ρωμαίου λογοτέχνη με το ελληνικό πρότυπο είναι…..	α. Η  ανάμειξη διαφορετικών χρονικά προτύπων β. Η δημιουργική πρόσληψη και ο ανταγωνισμός γ. Η στενή συνάφεια  με την ελληνική γλώσσα και γραμματεία
5.     Ένα καθαρά  ρωμαϊκό λογοτεχνικό είδος είναι ………	α. Η σάτιρα β.Η ελεγεία γ.ο σαντούρνιος στίχος

 

Β2.Να  αξιοποιήσετε την  κατάλληλη λατινική φράση από αυτές που δίνονται στη στήλη   Β ώστε να συμπληρώνεται σωστά το νόημα των προτάσεων στη στήλη Α     . Μία  φράση της στήλης Β περισσεύει [ 10 μονάδες  :     5Χ2 ] 

ΣΤΗΛΗ Α	ΣΤΗΛΗ Β
1.     Το  Ρέκβιεμ  υπήρξε για τον Μότσαρτ το ……………………………………. του	α. sui generis
2.     Πρόκειται για χαρακτήρα …………………………….. Δεν είναι εύκολο να καταλάβεις τον τρόπο σκέψης του	β. magnum opus
3.     Αναγνωρίζω ότι η επιλογή αυτού του προσώπου ήταν …………………………………………..	γ.casus belli
4.     Η  κατάληψη εθνικού εδάφους από μία ξένη χώρα αποτελεί …………………………………………………….	δ. scripta manent
5.     Τα λόγια χάνονται , αλλά ………………………………………………………..	ε. status quo
	στ. mea culpa

 

Β3. Να  αντιστοιχίσετε  τις  ακόλουθες   λέξεις του κειμένου [στήλη Α]    με  τις  ετυμολογικά  συγγενείς  τους   της  νέας ελληνικής  [στήλη Β]. Πέντε λέξεις της στήλης Β περισσεύουν    [10   μονάδες : 5Χ2  ] 

ΣΤΗΛΗ Α	ΣΤΗΛΗ Β
1.     videt	α. κασετίνα
2.     bello	β.  ασταθής
3.     animum	γ. είδωλο
4.     stat	δ.  μπελάς
5.     calceis	ε. καλσόν
	στ. ρέμπελος
	ζ.  βίδα
	η. στρατός
	θ. άνεμος
	ι.  άνετος

 

Γ. Να  γράψετε τους ζητούμενους τύπους  [30  μονάδες  :    10 Χ3  ]

1.     scopulum  [ονομαστική ενικού]
2.     videt  [Το απαρέμφατο ενεστώτα  ΕΦ]
3.     patriae  [αιτιατική πληθυντικού ]
4.     corpus  [ονομαστική πληθυντικού]
5.     eis   [αιτιατική ενικού στο θηλυκό γένος]
6.     magistrum  [κλητική ενικού]
7.     quod  [γενική ενικού στο ουδέτερο]
8.     parābant   [γ ενικό οριστικής ενεστώτα  ΕΦ]
9.     lege   [δοτική πληθυντικού ]
10.  esse  [ β πληθ. οριστικής παρατατικού]

 

Δ1.Να  αναγνωριστούν συντακτικά  οι λέξεις του κειμένου με τα έντονα στοιχεία  [ 10 μονάδες]

1.     calceis    είναι ………………………………….στο……………………………..

2.     pericula   είναι ………………………………….στο……………………………..

3.     infirmum   είναι ………………………………….στο……………………………

4.     Legum  είναι ………………………………….στο……………………………..

5.     propter sapientiam   είναι ………………………………….στο………………

Δ2. Ut   corpora* nostra sine mente:  α]Ποιο ρήμα  εννοείται στη δευτερεύουσα πρόταση ;  [1  μονάδα]  β]  Να αναγνωρίσετε το είδος της , την εισαγωγή , τον συντακτικό ρόλο και τον τρόπο εκφοράς της [4 μονάδες]

Δ3. ad scopulum  :  Να  ξαναγράψετε τον εμπρόθετο προσδιορισμό του τόπου έτσι ώστε να δηλώνει στάση σε τόπο [5 μονάδες] 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α . Να μεταφραστούν  τα αποσπάσματα 2-4 [ « In bello pericula…..esse possumus»  [20  μονάδες]

Στον πόλεμο απομάκρυναν τους κινδύνους με το θάρρος τους κι αποκτούσαν συμμαχίες με τις ευεργεσίες τους. Εκλεγμένοι άντρες φρόντιζαν για το κράτος· σ’ αυτούς το σώμα ήταν αδύναμο από τα χρόνια αλλά το πνεύμα δυνατό εξ αιτίας της σοφίας τους .

Ο Σίλιος είχε ευαίσθητη ψυχή. Τη δόξα του Βιργιλίου επεδίωκε και περιέβαλλε με αγάπη το πνεύμα του. Αυτόν τον τιμούσε, όπως ο μαθητής τον δάσκαλο (τιμά). Το μνημείο του, το οποίο βρισκόταν στη Νεάπολη, το θεωρούσε σαν ναό.

Όπως τα σώματά μας χωρίς τον νου/πνεύμα (δεν στέκονται/υπάρχουν), έτσι και η πολιτεία χωρίς τον νόμο δεν στέκεται/υπάρχει. Οι άρχοντες είναι θεράποντες των νόμων, οι δικαστές (είναι) ερμηνευτές των νόμων και τελικά όλοι (εμείς) είμαστε υπηρέτες των νόμων: γιατί έτσι μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι.

 

Β1. Να  επιλέξετε τη σωστή από τις τρεις επιλογές  [στήλη Β]   για κάθε πρόταση που δίνεται στη στήλη Α  [10 μονάδες] 

ΣΤΗΛΗ Α	ΣΤΗΛΗ Β
1.     Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν τον  8ο/7ο αι. π.Χ. μια παραλλαγή ελληνικού δυτικού αλφαβήτου από την ……	β. αποικία της  Κύμης
2.     Η  «γενέθλιος» χρονολογία της ρωμαϊκής λογοτεχνίας θεωρείται το ……	γ. 240 π.Χ .
3.     Η αυγούστεια περίοδος της ρωμαϊκής λογοτεχνίας εκτείνεται από ………………….	α. το  31 π.Χ. ως το 14 μ.Χ.
4.     Η σχέση του ρωμαίου λογοτέχνη με το ελληνικό πρότυπο είναι…..	β. Η δημιουργική πρόσληψη και ο ανταγωνισμός
5.     Ένα καθαρά  ρωμαϊκό λογοτεχνικό είδος είναι ………	α. Η σάτιρα

 

Β2.Να  αξιοποιήσετε την  κατάλληλη λατινική φράση από αυτές που δίνονται στη στήλη   Β ώστε να συμπληρώνεται σωστά το νόημα των προτάσεων στη στήλη Α     . Μία  φράση της στήλης Β περισσεύει [ 10 μονάδες  :     5Χ2 ] 

1.     Το  Ρέκβιεμ  υπήρξε για τον Μότσαρτ το  magnum opus   του

2.     Πρόκειται για χαρακτήρα sui generis . Δεν είναι εύκολο να καταλάβεις τον τρόπο σκέψης του

3.     Αναγνωρίζω ότι η επιλογή αυτού του προσώπου ήταν mea culpa

4.     Η  κατάληψη εθνικού εδάφους από μία ξένη χώρα αποτελεί casus belli

5.     Τα λόγια χάνονται , αλλά scripta manent

 

Β3. Να  αντιστοιχίσετε  τις  ακόλουθες   λέξεις του κειμένου [στήλη Α]    με  τις  ετυμολογικά  συγγενείς  τους   της  νέας ελληνικής  [στήλη Β]. Πέντε λέξεις της στήλης Β περισσεύουν    [10   μονάδες : 5Χ2  ] 

ΣΤΗΛΗ Α	ΣΤΗΛΗ Β
1.     videt	γ. είδωλο
2.     bello	στ. ρέμπελος
3.     animum	θ. άνεμος
4.     stat	β.  ασταθής
5.     calceis	ε. καλσόν

 

Γ. Να  γράψετε τους ζητούμενους τύπους  [30  μονάδες  :    10 Χ3  ]

1.     scopulum  [ονομαστική ενικού]	scopulus
2.     videt  [Το απαρέμφατο ενεστώτα  ΕΦ]	videre
3.     patriae  [αιτιατική πληθυντικού ]	patrias
4.     corpus  [ονομαστική πληθυντικού]	corpora
5.     eis   [αιτιατική ενικού στο θηλυκό γένος]	eam
6.     magistrum  [κλητική ενικού]	magister
7.     quod  [γενική ενικού στο ουδέτερο]	cuius
8.     parābant   [γ ενικό οριστικής ενεστώτα  ΕΦ]	parat
9.     lege   [δοτική πληθυντικού ]	legibus
10.  esse  [ β πληθ. οριστικής παρατατικού]	eratis

 

Δ1.Να  αναγνωριστούν συντακτικά  οι λέξεις του κειμένου με τα έντονα στοιχεία  [ 10 μονάδες]

1.     calceis    είναι αφαιρετική του μέσου /οργάνου στο advolat

2.     pericula   είναι  αντικείμενο   στο  propulsabant

3.     infirmum   είναι κατηγορούμενο   στο corpus

4.     Legum  είναι   γενική αντικειμενική   στο ministri

5.     propter sapientiam   είναι εμπρόθετος προσιορισμός του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου  στο erat

Δ2. Ut   corpora* nostra sine mente:  α]Ποιο ρήμα  εννοείται στη δευτερεύουσα πρόταση ;  [1  μονάδα]  β]  Να αναγνωρίσετε το είδος της , την εισαγωγή , τον συντακτικό ρόλο και τον τρόπο εκφοράς της [4 μονάδες]

α]Εννοείται  το ρήμα  Non stant  β] Είναι δευτερεύουσα επιρρηματική απλή παραβολική πρόταση , η οποία λειτουργεί ως β όρος σύγκρισης με α΄ όρο την κύρια πρόταση[ sic civitas sine lege non stat]. Εισάγεται με τον παραβολικό σύνδεσμο ut , γιατί δηλώνει τον τρόπο [στην κύρια πρόταση υπάρχει το sic] . Εκφέρεται με οριστική , γιατί η σύγκριση αφορά δύο πράξεις ή καταστάσεις που είναι ή θεωρούνται αντικειμενική πραγματικότητα . Συγκεκριμένα , με οριστική ενεστώτα , γιατί αναφέρεται στο παρόν

Δ3. ad scopulum  :  Να  ξαναγράψετε τον εμπρόθετο προσδιορισμό του τόπου έτσι ώστε να δηλώνει στάση σε τόπο [5 μονάδες] 

in scopulo  

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ