12ο ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ : ΑΙΣΧΙΝΗΣ ΚΑΤΑ ΚΤΗΣΙΦΩΝΤΟΣ 180-182

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ  ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ :  ΤΣΙΑΧΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ  

ΑΙΣΧΙΝΗΣ  ΚΑΤΑ ΚΤΗΣΙΦΩΝΤΟΣ 180-182

Ο Αισχίνης με τον λόγο του αυτόν αντιστρατεύεται με     «γραφή  παρανόμων»     στην πρόταση του Κτησιφώντα να τιμηθεί ο Δημοσθένης με χρυσό στεφάνι για τις υπηρεσίες του στην πόλη

Ὑπολάβετε τοίνυν ὑμᾶς αὐτοὺς εἶναι ἀγωνοθέτας πολιτικῆς ἀρετῆς, κἀκεῖνο ἐκλογίσασθε, ὅτι, ἐὰν μὲν τὰς δωρεὰς ὀλίγοις καὶ ἀξίοις καὶ κατὰ τοὺς νόμους διδῶτε, πολλοὺς ἀγωνιστὰς ἕξετε τῆς ἀρετῆς, ἂν δὲ τῷ βουλομένῳ καὶ τοῖς διαπραξαμένοις χαρίζησθε, καὶ τὰς ἐπιεικεῖς φύσεις διαφθερεῖτε. [181] Ὅτι δὲ ὀρθῶς λέγω, ἔτι μικρῷ σαφέστερον ὑμᾶς βούλομαι διδάξαι. πότερον ὑμῖν ἀμείνων ἀνὴρ εἶναι δοκεῖ Θεμιστοκλῆς, ὁ στρατηγήσας ὅτ’ ἐν τῇ περὶ Σαλαμῖνα ναυμαχίᾳ τὸν Πέρσην ἐνικᾶτε, ἢ Δημοσθένης, ὁ νυνὶ τὴν τάξιν λιπών; Μιλτιάδης δέ, ὁ τὴν ἐν Μαραθῶνι μάχην νικήσας, ἢ οὗτος; Ἀριστείδης δ’ ὁ δίκαιος, ὁ τὴν ἀνόμοιον ἔχων ἐπωνυμίαν Δημοσθένει; [182] ἀλλ’ ἔγωγε μὰ τοὺς θεοὺς τοὺς Ὀλυμπίους οὐδ’ ἐν ταῖς αὐταῖς ἡμέραις ἄξιον ἡγοῦμαι μεμνῆσθαι τοῦ θηρίου τούτου κἀκείνων τῶν ἀνδρῶν. ἐπιδειξάτω τοίνυν Δημοσθένης εἴ που γέγραπταί τινα τούτων τῶν ἀνδρῶν στεφανῶσαι. ἀχάριστος ἄρ’ ἦν ὁ δῆμος; οὔκ, ἀλλὰ μεγαλόφρων, κἀκεῖνοί γε τῆς πόλεως ἄξιοι· οὐ γὰρ ᾤοντο δεῖν ἐν τοῖς γράμμασι τιμᾶσθαι, ἀλλ’ ἐν τῇ μνήμῃ τῶν εὖ πεπονθότων, ἣ ἀπ’ ἐκείνου τοῦ χρόνου μέχρι τῆσδε τῆς ἡμέρας ἀθάνατος οὖσα διαμένει.

   ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

·        ὑπολαμβάνω =υποθέτω , νομίζω

·        ἀγωνοθέτης  = ήταν εκλεγμένος άρχοντας, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την διοργάνωση ενός ή περισσοτέρων αγώνων / εδώ χρησιμοποιείται μεταφορικά με την έννοια  του κριτή 

·        διαπράττομαι =χρησιμοποιώ  δόλια μέσα 

 

 

                                              ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα  «ἐπιδειξάτω τοίνυν …ἡμέρας ἀθάνατος οὖσα διαμένει» 

Α2.Με  ποια  επιχειρήματα  προσπαθεί να πείσει ο  Αισχίνης  τους  Αθηναίους  ότι δεν πρέπει  να   τιμήσουν τον  Δημοσθένη με χρυσό  στεφάνι ;    

Β1. ἐὰν μὲν τὰς δωρεὰς ὀλίγοις καὶ ἀξίοις καὶ κατὰ τοὺς νόμους διδῶτε, πολλοὺς ἀγωνιστὰς ἕξετε τῆς ἀρετῆς, ἂν δὲ τῷ βουλομένῳ καὶ τοῖς διαπραξαμένοις χαρίζησθε, καὶ τὰς ἐπιεικεῖς φύσεις διαφθερεῖτε:  Να  μεταφέρετε   όλους  τους    ρηματικούς τύπους του αποσπάσματος  στον Παρακείμενο της ίδιας  φωνής  

Β2. Να   μεταφέρετε  τις παρακάτω  συνεκφορές στους ζητούμενους τύπους 

τὰς ἐπιεικεῖς φύσεις	Δοτική ενικού
πολλοὺς ἀγωνιστὰς	Δοτική  πληθυντικού
τὴν ἀνόμοιον ἐπωνυμίαν	Κλητική ενικού
τούτων τῶν ἀνδρῶν	Αιτιατική  ενικού
τῆσδε   τῆς ἡμέρας	Ονομαστική πληθυντικού

 

Β3. οὐ γὰρ ᾤοντο δεῖν ἐν τοῖς γράμμασι τιμᾶσθαι :  Να αναγνωρίσετε  γραμματικά  όλες τις άκλιτες  λέξεις  του αποσπάσματος

Γ1. ἐὰν μὲν τὰς δωρεὰς ὀλίγοις καὶ ἀξίοις καὶ κατὰ τοὺς νόμους διδῶτε : Να εντοπίσετε   την απόδοση του εξαρτημένου υποθετικού   λόγου , να αναγνωρίσετε   το είδος  του και να τον μεταφέρετε  έπειτα στο  είδος  της απλής σκέψης του  λέγοντος 

Γ2. εἴ που γέγραπταί τινα τούτων τῶν ἀνδρῶν στεφανῶσαι: Να  αναγνωρίσετε  συντακτικά  την πρόταση (είδος ,  τρόπος εισαγωγής ,  συντακτικός  ρόλος , τρόπος  εκφοράς  )  

Γ3.:  Να χαρακτηρίσετε  τις  ακόλουθες  κύριες   προτάσεις  ως προς το  περιεχόμενό  τους 

Ὑπολάβετε τοίνυν ὑμᾶς αὐτοὺς εἶναι ἀγωνοθέτας πολιτικῆς ἀρετῆς
Ἀριστείδης δ’ ὁ δίκαιος, ὁ τὴν ἀνόμοιον ἔχων ἐπωνυμίαν Δημοσθένει;
ἔτι μικρῷ σαφέστερον ὑμᾶς βούλομαι διδάξαι

 

 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 

                                              ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

Α1. Να  μεταφραστεί  το απόσπασμα  «ἐπιδειξάτω τοίνυν …ἡμέρας ἀθάνατος οὖσα διαμένει» 

Ας αποδείξει  λοιπόν ο  Δημοσθένης  αν  κάπου  είναι  γραμμένο ότι  ο δήμος   προσέφερε στεφάνι  σε  κάποιον  από   αυτούς τους  άνδρες. Άραγε  ο  δήμος  ήταν αχάριστος ; Καθόλου , αλλά  ήταν  μεγαλόψυχος  και  εκείνοι  βέβαια άξιοι  άνδρες  της πόλης . Γιατί  δε θεωρούσαν ότι   πρέπει να  τιμώνται  στα ψηφίσματα  , αλλά   στη   μνήμη αυτών που ευεργετήθηκαν , η  οποία  από εκείνη την εποχή μέχρι τη σημερινή  ημέρα   παραμένει  αθάνατη

 

Α2.Με  ποια  επιχειρήματα  προσπαθεί να πείσει ο  Αισχίνης  τους  Αθηναίους  ότι δεν πρέπει  να   τιμήσουν τον  Δημοσθένη με χρυσό  στεφάνι ;    

• Ο Αισχίνης καλεί  τους  Αθηναίους να θεωρήσουν τους εαυτούς  τους  ως κριτές  της πολιτικής  αρετής  και να  σκεφθούν  ότι  αν   προσφέρουν τις τιμές  σε αυτούς  που είναι πραγματικά  άξιοι  , τότε  θα  πείσουν  και άλλους πολίτες  να αγωνίζονται  για την αρετή . Αν όμως  μοιράζουν τιμές   με τυχαίο  τρόπο  και  σε ανθρώπους  που  λειτουργούν με  δόλια μέσα  ,  θα   διαφθείρουν  ακόμη και τους χρηστούς  χαρακτήρες
• Παράλληλα , τους καλεί να συγκρίνουν   τον Δημοσθένης με κάποιες σπουδαίες  φυσιογνωμίες  του παρελθόντος , όπως  τον  Θεμιστοκλή , τον Μιλτιάδη  και τον Αριστείδη . Οι  άνδρες  αυτοί  ευεργέτησαν  την πόλη τους  και  την οδήγησαν  σε σπουδαίες στρατιωτικές  επιτυχίες ( Ο Θεμιστοκλής στη Σαλαμίνα , ο  Μιλτιάδης στον  Μαραθώνα)    ή υπήρξαν  δίκαιοι ( Αριστείδης)  . Αντιθέτως , ο  Δημοσθένης  ήταν άδικος  και  λιποτάκτης . Κανείς  λοιπόν από αυτούς τους άνδρες  δεν  έλαβε  χρυσό  στεφάνι  από  την πόλη  για τη προσφορά  του. Στην  περίπτωση  αυτή   η  πόλη δεν υπήρξε  αχάριστη  απέναντί  τους .  Το σκεπτικό  ήταν ότι   οι άνδρες αυτοί  έπρεπε να  τιμώνται  στη  μνήμη   αυτών που ευεργετήθηκαν  και όχι   στα  ψηφίσματα  της  πόλης. Άλλωστε ,  η  μνήμη   τους , υποστηρίζει ο ρήτορας  , παραμένει   από  τότε αθάνατη
• Συνεπώς ,ο ρήτορας υπονοεί  ότι   εφόσον  αυτοί  οι σπουδαίοι  άνδρες  δεν έλαβαν   τιμητικές  διακρίσεις  από την πόλη , δεν  είναι πρέπον να τιμηθεί  ο Δημοσθένης , ο  οποίος   έβλαψε  την πατρίδα 

 

Β1. ἐὰν μὲν τὰς δωρεὰς ὀλίγοις καὶ ἀξίοις καὶ κατὰ τοὺς νόμους διδῶτε, πολλοὺς ἀγωνιστὰς ἕξετε τῆς ἀρετῆς, ἂν δὲ τῷ βουλομένῳ καὶ τοῖς διαπραξαμένοις χαρίζησθε, καὶ τὰς ἐπιεικεῖς φύσεις διαφθερεῖτε:  Να  μεταφέρετε   όλους  τους    ρηματικούς τύπους του αποσπάσματος  στον Παρακείμενο της ίδιας  φωνής  

• δεδωκότες  ἦτε 
• ἐσχήκατε
• βεβουλημένῳ
• διαπεπραγμένοις
• κεχαρισμένοι  ἦτε 
• διεφθάρκατε 

Β2. Να   μεταφέρετε  τις παρακάτω  συνεκφορές στους ζητούμενους τύπους 

τὰς ἐπιεικεῖς φύσεις	Δοτική ενικού	τῇ  ἐπιεικεῖ  φύσει
πολλοὺς ἀγωνιστὰς	Δοτική  πληθυντικού	τοῖς  Πολλοῖς  ἀγωνισταῖς
τὴν ἀνόμοιον ἐπωνυμίαν	Κλητική ενικού	ὦ ἀνόμοιε   ἐπωνυμία
τούτων τῶν ἀνδρῶν	Αιτιατική  ενικού	τοῦτον τόν ἂνδρα
τῆσδε   τῆς ἡμέρας	Ονομαστική πληθυντικού	αἳδε  αἱ  ἡμέραι

 

Β3. οὐ γὰρ ᾤοντο δεῖν ἐν τοῖς γράμμασι τιμᾶσθαι :  Να αναγνωρίσετε  γραμματικά  όλες τις άκλιτες  λέξεις  του αποσπάσματος

• Οὐ  =αρνητικό μόριο
• Γάρ =  αιτιολογικός  παρατακτικός σύνδεσμος
• Δεῖν =απαρέμφατο
• ἐν = πρόθεση
• τιμᾶσθαι =απαρέμφατο 

Γ1. ἐὰν μὲν τὰς δωρεὰς ὀλίγοις καὶ ἀξίοις καὶ κατὰ τοὺς νόμους διδῶτε : Να εντοπίσετε   την απόδοση του εξαρτημένου υποθετικού   λόγου , να αναγνωρίσετε   το είδος  του και να τον μεταφέρετε  έπειτα στο  είδος  της απλής σκέψης του  λέγοντος 

• ΑΠΟΔΟΣΗ : πολλοὺς ἀγωνιστὰς ἕξετε τῆς ἀρετῆς
• ΕΙΔΟΣ :   ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΟ
• ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ :  εἰ μὲν τὰς δωρεὰς ὀλίγοις καὶ ἀξίοις καὶ κατὰ τοὺς νόμους διδοίητε/διδοῖτε  ,  πολλοὺς ἀγωνιστὰς ἂν ἓξοιτε  τῆς ἀρετῆς

Γ2. εἴ που γέγραπταί τινα τούτων τῶν ἀνδρῶν στεφανῶσαι: Να  αναγνωρίσετε  συντακτικά  την πρόταση (είδος ,  τρόπος εισαγωγής ,  συντακτικός  ρόλος , τρόπος  εκφοράς  )  

Δευτερεύουσα  πλάγια ερωτηματική , ονοματική ,πρόταση , ολικής  άγνοιας. Εισάγεται με  το  ερωτηματικό μόριο εἰ ,   λειτουργεί ως αντικείμενο  του ρήματος  ἐπιδειξάτω  και  εκφέρεται  με   οριστική  παρακειμένου γέγραπται , επειδή  φανερώνει  κάτι  πραγματικό

Γ3.:  Να χαρακτηρίσετε  τις  ακόλουθες  κύριες   προτάσεις  ως προς το  περιεχόμενό  τους  

Ὑπολάβετε τοίνυν ὑμᾶς αὐτοὺς εἶναι ἀγωνοθέτας πολιτικῆς ἀρετῆς	ΚΥΡΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ  ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ
Ἀριστείδης δ’ ὁ δίκαιος, ὁ τὴν ἀνόμοιον ἔχων ἐπωνυμίαν Δημοσθένει;	ΚΥΡΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΗ
ἔτι μικρῷ σαφέστερον ὑμᾶς βούλομαι διδάξαι	ΚΥΡΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ  ΚΡΙΣΕΩΣ